Het vak stabiliteit van schepen wordt al generaties onderwezen aan zeevarenden en scheepsbouwers, dus er is inmiddels een breed scala aan leermiddelen voorhanden. De vraag is echter of die nog optimaal werken, en of ze aansluiten op de manier van leren van de huidige generatie studenten. In klassieke leerboeken vinden we immers veelal de historische ontwikkeling van de stabiliteitsberekeningen terug. Die zijn in wezen nogal rekenintensief en dus tijdrovend, zodat er in de loop van de decennia allerlei hulpmiddeltjes en slimmigheden ontwikkeld zijn om de mens zoveel mogelijk te ondersteunen bij dat rekenen. Tegenwoordig worden de stabiliteitsberekeningen in de praktijk altijd op de computer uitgevoerd, en die heeft zo’n enorme rekenkracht dat er aan dergelijke middelen geen behoefte meer is. Desondanks spelen zij nog steeds een prominente rol in veel bestaande leerboeken, en daardoor ontnemen ze in ernstige mate het zicht op het natuurkundige fundament van de scheepsstabiliteit. Terwijl dat fundament in de kern zo eenvoudig is, zoals een leraar aan de HTS-Haarlem in 1977 doceerde: “stabiliteit is in principe heel eenvoudig, kennis van de wet van Archimedes en de momentenstelling is eigenlijk genoeg”.
Om die reden heeft de maritieme onderzoeksgroep in samenwerking met de afdeling game design van MIWB / NHL Stenden het initiatief genomen een educatieve scheepsstabiliteitsgame te ontwikkelen. Het concept daarvan is uitgewerkt in het SIA project Maritieme Veiligheid, terwijl de feitelijke ontwikkeling ondersteund is door de Verolme Trust. Het ontwikkelteam is hiervoor zeer erkentelijk omdat het ons in staat heeft gesteld de game ter beschikking te stellen aan het gehele Nederlandse maritieme onderwijs.
Het hoofdidee achter de game is dat door het tonen van het gedrag van het schip — onder wisselende omstanigheiden en met een variëteit aan beladingen — samen met elementaire stabiliteitsbepalende parameters er een gevoel voor het wezen van de stabiliteit kan worden overgebracht. Vanzelfsprekend zat dit nooit het einde van het leertraject inhouden, op een gegeven moment zullen er toch formules moeten worden afgeleid en berekeningen worden gemaakt, maar het is juist bedoeld als begin.
De elementaire concepten die zichtbaar worden in de game zijn diepgang, trim en slagzij, plus de stabiliteitsbepalende parameters zwaartepunt, drukkingspunt (dat is het volumetrische zwaartepunt van het onderwaterschip) en hun onderlinge afstand. De kenners zullen dat laatste herkennen als de GZ-curve. Dat is genoeg, het plan is niet om de hulpmiddelen uit het verleden ook op te gaan nemen. Juist niet, zo is het credo. Wel zou het mogelijk kunnen zijn om in de toekomst andere aspecten toe te voegen, zoals lekstabiliteit, of het gedrag in zeegang. Het animo daartoe zal evenredig zijn aan het enthousiasme waarmee de game ontvangen wordt, dus het ontwikkelteam stelt reacties van studenten, docenten en andere geïnteresseerden op hoge prijs.
Meer informatie
Voor verdere informatie over de ontwikkeling verwijzen we naar:
Voor meer informatie en documentatie kunt u ook contact opnemen.